Nội dung trong bài
Ngày 20/11/2014 Quốc hội ban hành Luật số 58/2014/QH13 về Luật Bảo hiểm xã hội, trong Luật này có áp dụng chế độ thai sản đối với lao động nữ mang thai hộ. Và ngày 11/11/2015 Chính phủ đã ban hành Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều liên quan đến chế độ thai sản đối với lao động nữ mang thai hộ. Đây là điểm mới chưa có văn bản pháp luật nào quy định. Hiệu lực thi hành của Luật này bắt đầu từ 01/01/2016
Khi lao động nữ mang thai hộ đang trong thời gian đóng BHXH thì được hưởng những chế độ thai sản như thế nào? Kế toán thuế Centax xin chia sẻ bài viết Chế độ thai sản đối với lao động nữ mang thai hộ mới nhất theo Nghị định 115/2015/NĐ-CP
1. Điều kiện hưởng chế độ thai sản đối với lao động nữ mang thai hộ
Tại Điểm c Điều 31 Luật BHXH 58/2014 quy định điều kiện được hưởng chế độ thai sản trong trường hợp như sau:
“Điều 31. Điều kiện hưởng chế độ thai sản
1. Người lao động được hưởng chế độ thai sản khi thuộc một trong các trường hợp sau đây
… c) Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ;
…2. Người lao động quy định tại các điểm b, c và d khoản 1 Điều này phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.”
Theo quy định trên, khi người lao động nữ mang thai hộ đóng bảo hiểm xã hội đủ từ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con thì được hưởng chế độ thai sản..
2. Chế độ nghỉ trong thời gian mang thai hộ
Được quy định tại Khoản 1 và 2 Điều 3 Nghị định 115/2015/NĐ-CP như sau:
“Chế độ thai sản đối với lao động nữ mang thai hộ theo quy định tại Khoản 1 Điều 35 của Luật Bảo hiểm xã hội được quy định như sau:
1. Lao động nữ mang thai hộ đang đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vào quỹ ốm đau và thai sản, trong thời gian mang thai được nghỉ việc để đi khám thai 05 lần, mỗi lần 01 ngày; trường hợp ở xa cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc người mang thai có bệnh lý hoặc thai không bình thường thì được nghỉ 02 ngày cho mỗi lần khám thai.
Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản quy định tại Khoản này tính theo ngày làm việc không kể ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
2. Lao động nữ mang thai hộ đang đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vào quỹ ốm đau và thai sản, khi sẩy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý thì được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền. Thời gian nghỉ việc tối đa được quy định như sau:
a) 10 ngày nếu thai dưới 05 tuần tuổi;
b) 20 ngày nếu thai từ 05 tuần tuổi đến dưới 13 tuần tuổi;
c) 40 ngày nếu thai từ 13 tuần tuổi đến dưới 25 tuần tuổi;
d) 50 ngày nếu thai từ 25 tuần tuổi trở lên.
Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản quy định tại Khoản này tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.”
Theo các quy định trên, nếu trong thời gian mang thai, lao động nữ mang thai hộ đang tham gia đóng BHXH bắt buộc và quỹ ốm đau, thai sản thì được hưởng chế độ nghỉ như sau:
- Được nghỉ 05 lần, mỗi lần 01 ngày để đi khám thai. Nếu cơ sở khám bệnh ở xa, chữa bệnh hoặc người mang thai có bệnh lý hoặc thai không bình thường thì được nghỉ 02 ngày cho mỗi lần khám thai.
- Trường hợp khi sẩy thai, nạo hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý, thì được nghỉ tối đa:
+ 10 ngày nếu thai dưới 05 tuần tuổi;
+ 20 ngày nếu thai từ 05 tuần tuổi đến dưới 13 tuần tuổi;
+ 40 ngày nếu thai từ 13 tuần tuổi đến dưới 25 tuần tuổi;
+ 50 ngày nếu thai từ 25 tuần tuổi trở lên.
- Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo các quy định ở trên này tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
3. Chế độ hưởng BHXH của lao động nữ mang thai hộ
Được quy định tại Khoản 3 Điều 3 Nghị định 115/2015/NĐ-CP như sau:
“3. Lao động nữ mang thai hộ khi sinh con mà có đủ điều kiện quy định tại Khoản 2 hoặc Khoản 3 Điều 31 của Luật Bảo hiểm xã hội thì được hưởng các chế độ sau:
a) Trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng lao động nữ mang thai hộ sinh con;
b) Nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến ngày giao đứa trẻ cho người mẹ nhờ mang thai hộ nhưng không vượt quá thời gian quy định tại Khoản 1 Điều 34 của Luật Bảo hiểm xã hội;
Trong trường hợp kể từ ngày sinh đến thời điểm giao đứa trẻ hoặc thời điểm đứa trẻ chết mà thời gian hưởng chế độ thai sản chưa đủ 60 ngày thì lao động nữ mang thai hộ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi đủ 60 ngày tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
Thời điểm giao đứa trẻ cho người mẹ nhờ mang thai hộ là thời điểm ghi trong văn bản xác nhận thời điểm giao đứa trẻ của bên nhờ mang thai hộ và bên mang thai hộ.
c) Sau thời gian hưởng chế độ thai sản quy định tại Khoản 2, Điểm b Khoản 3 Điều này, trong 30 ngày đầu làm việc mà sức khỏe chưa hồi phục thì lao động nữ mang thai hộ được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe theo quy định tại Điều 41 của Luật Bảo hiểm xã hội, trừ trường hợp lao động nữ mang thai hộ chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con.”
Theo quy định trên, lao động nữ mang thai hộ khi sinh con mà có đủ điều kiện như mục 1 thì sẽ được hưởng các chế độ như sau:
- Trợ cấp 1 lần cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng lao động nữ mang thai hộ sinh con;
- Nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến ngày giao đứa trẻ cho người mẹ nhờ mang thai hộ: Được nghỉ trước và sau khi sinh con là 06 tháng; trường hợp sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ 02 trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng. Tối đa không quá 02 tháng.
- Sau thời gian hưởng chế độ thai sản, trong 30 ngày đầu tiên làm việc mà sức khỏe chưa hồi phục thì được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe, trừ trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con.
Lưu ý: Chế độ thai sản của người mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ là nội dung rất mới, các bạn có thể tham khảo bài viết
Chi tiết Chế độ thai sản của người mẹ nhờ mang thai hộ các bạn xem tại đây Chế độ thai sản của người mẹ nhờ mang thai hộ
4. Chế độ thai sản cho lao động nam có vợ mang thai hộ
Được quy định tại Khoản 4 Điều 3 Nghị định 115/2015/NĐ-CP như sau:
“4. Khi lao động nữ mang thai hộ sinh con thì người chồng đang đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vào quỹ ốm đau và thai sản được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo quy định tại Khoản 2 Điều 34 của Luật Bảo hiểm xã hội.”
Theo quy định trên, Thời gian được nghỉ quy định tại Khoản 2 Điều 34 Luật Bảo hiểm xã hội cụ thể là:
- Nghỉ 05 ngày làm việc;
- Nghỉ 07 ngày làm việc khi vợ sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi;
- Trường hợp vợ sinh đôi thì được nghỉ 10 ngày làm việc, từ sinh ba trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 03 ngày làm việc;
- Trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật thì được nghỉ 14 ngày làm việc.
- Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản được tính trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con.Thời gian nghỉ tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
Chi tiết Thủ tục hưởng chế độ thai sản đối với lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ
5. Mức hưởng chế độ thai sản của lao động nữ mang thai hộ
Được quy định tại Khoản 5 và 6 Điều 3 Nghị định 115/2015/NĐ-CP như sau:
“5. Mức hưởng chế độ thai sản của lao động nữ mang thai hộ được thực hiện theo quy định tại Điều 39 của Luật Bảo hiểm xã hội và được tính trên cơ sở mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản của lao động nữ mang thai hộ.
Trường hợp lao động nữ mang thai hộ đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 06 tháng thì mức hưởng chế độ thai sản đối với trường hợp quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều này là mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng bảo hiểm xã hội.
6. Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì tháng đó được tính là thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội, thời gian này lao động nữ mang thai hộ và người sử dụng lao động không phải đóng bảo hiểm xã hội.
Trường hợp lao động nữ mang thai hộ chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con thì thời gian hưởng chế độ thai sản không được tính là thời gian đóng bảo hiểm xã hội.”
Theo quy định trên, khi lao động nữ mang thai hộ được hưởng mức là:
- Trường hợp đóng BHXH 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản thì được: Bằng 100% mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng bảo hiểm xã hội của sáu tháng liền kề trước khi nghỉ việc để sinh.
- Trường hợp chưa đóng đủ 06 tháng: là mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng BHXH.
- Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản:
+ Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản: từ 14 ngày trở lên trong tháng thì tháng đó được tính là thời gian đã đóng BHXH. Thời gian này không phải đóng BHXH.
+ Thời gian không được tính đóng BHXH: khi lao động nữ mang thai hộ chấm dứt hợp đồng, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con.
